Spis treści
Wiele firm transportowych w Polsce, świadczących usługi międzynarodowe i zatrudniających kierowców z Ukrainy, ma obecnie spory problem. Odpływ pracowników to jedno. Duża część transportowców wróciła przecież do ojczyzny, aby walczyć za jej wolność. Niektóre firmy straciły nawet 50% swoich kierowców. Ale to tylko jedno z wielu wyzwań, jakie stoją aktualnie przed branżą TSL. Kolejnym są wygasające wizy krajowe ukraińskich kierowców.
Na czym tak naprawdę polega problem i dlaczego obecna sytuacja stanowi zagrożenie dla polskiego transportu i całej gospodarki? Sprawdźmy.
Według szacunków w Europie brakuje ponad 400 tys. wykwalifikowanych kierowców. W wyniku wybuchu wojny na Ukrainie polska gospodarka ucierpiała szczególnie, ponieważ bardzo wielu spośród 100 tysięcy pracujących w naszym kraju sąsiadów wróciło do ojczyzny, aby wspierać ją w walce.
W obliczu tej sytuacji stawki za usługi transportowe zaczęły gwałtownie rosnąć. Nie bez znaczenia jest też fakt ciągłych podwyżek cen paliwa. Do listy można dodać galopującą inflację oraz pakiet mobilności i mamy zarysowany obraz ciężkiej sytuacji, w jakiej znajdują się polskie firmy transportowe.
Problem braku wykwalifikowanej kadry jeszcze się pogłębi wraz z wygasającymi wizami kierowców będących obywatelami Ukrainy.
Sprawdź także: Ubezpieczenie OCP – co to jest, jak działa i co obejmuje?
Wiza krajowa to dokument, który uprawnia do:
Mówiąc najprościej, ukraińscy kierowcy, którym skończy się ważność wizy, nie mogą wyruszyć w trasę poza Polskę. Ich pobyt na terytorium strefy Schengen jest nielegalny.
Wraz z wybuchem wojny w Ukrainie polski Rząd uchwalił ustawę specjalną o pomocy obywatelom Ukrainy. Daje ona podstawę do umieszczania przez wojewodów naklejek wizowych w dokumentach podróży ukraińskich kierowców realizujących międzynarodowy transport drogowy, których wizy krajowe uległy przedłużeniu z mocy prawa.
Przepisy te z założenia miały ułatwić naszym sąsiadom podjęcie pracy w Polsce, a pracodawcom ich zatrudnienie. Szybko okazało się jednak, że nie tylko nie rozwiązały wszystkich problemów, ale stały się źródłem nowych.
Sprawdź także: Weryfikacja firm w Holandii
Przepis art. 42 ust. 1 ustawy specjalnej mówi, że jeżeli ostatni dzień pobytu obywatela Ukrainy na terytorium RP na podstawie wizy krajowej przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., to okres ważności jego wizy (i tym samym możliwość pobytu na terenie kraju) ulega przedłużeniu do 31 grudnia 2022 r.
O ile zasadniczo przedłużone wizy krajowe nie uprawniają do przekraczania granicy (zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy specjalnej), o tyle w przypadku ukraińskich kierowców pracujących w transporcie międzynarodowym taki zapis był najzwyczajniej w świecie konieczny, by mogli oni wykonywać zawód.. Rząd przyjął więc, że przedłużone wizy krajowe będą dawać taką możliwość.
Ustawa daje wojewodom możliwość umieszczania w dokumentach podróży specjalnych naklejek wizowych wiz krajowych. Są dowodem przedłużenia dokumentu z mocy prawa.
Z tego rozwiązania skorzystać mogą tylko ci obywatele Ukrainy, którzy:
Oznacza to, że w przypadku informacji o długości pobytu 365 dni, posiadacz wizy nie otrzyma naklejki dokumentującej przedłużenie z mocy prawa. Tym samym taki kierowca straci możliwość wykonywania swojego zawodu.
Sprawdź także: Licencja wspólnotowa
Brak wykwalifikowanej kadry powoduje, że obecnie wiele ciężarówek stoi bezużytecznie. Właściciele firm zmuszeni są przekładać terminy, a ceny ich usług stale rosną. Wpływa na to również niska dostępność kierowców, która skutkuje wzrostem ich płac. Według GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w transporcie lądowym wzrosło z roku na rok o 12,4 proc.
Zgodnie z szacunkami Komisji Europejskiej w naszym kraju brakuje nawet 120 tys. wykwalifikowanych kierowców. Przedsiębiorcy z branży TSL przeżywają naprawdę ciężki okres.
Naklejkę wizową może umieścić wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Polski. Właściwym adresem będą więc urzędy wojewódzkie, a dokładnie wydziały spraw obywatelskich i cudzoziemców.
Uzyskanie naklejki nie wiąże się z żadną opłatą, ale wymaga spełnienia kilku wymagań. Kierowca z Ukrainy musi:
Nie wszyscy kierowcy z Ukrainy uzyskają naklejki wizowe. Alternatywą jest możliwość składania wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Wniosek należy złożyć w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.